9k e n m e r k e n 1 3 / 1 ; m a a r t 2 0 0 6j u r i s p r u d e n t i eMet ingang van 12 oktober 2005 is deWet milieubeheer (Wm) wederom ge-wijzigd. Het zal u misschien in alledrukte ontgaan zijn. En in eerste in-stantie is de aanleiding ook niet zoschokkend. De Europese Commissiehad een ingebrekestellingsproceduretegen Nederland gestart omdat hetbegrip `milieu' niet conform de Euro-pese definitie was ge?mplementeerdin onze wetgeving. In artikel 1.1 Wm isnu dan eindelijk het begrip `milieu'gedefinieerd en iedereen kan weeropgelucht adem halen. Brussel heeftde m.e.r.-praktijk hiermee een gewel-dige dienst bewezen, want in dem.e.r.-praktijk was altijd al sprakevan een zeer breed milieubegrip. Enhet leverde ook geen problemen op.Maar daar dacht men bij de EuropeseCommissie anders over. Voor dem.e.r.-praktijk is dit onderdeel vandie wetswijziging dus ook niet zorelevant.Drie nieuwe criteriaVeel belangrijker is dat de m.e.r.-be-oordelingsprocedure door deze wets-wijziging ingrijpend is veranderd.Vreemd genoeg is daarbij artikel 7.4Wm niet aangepast, waardoor er in dem.e.r.-beoordelingspraktijk toch eni-ge verwarring kan ontstaan.In de oude systematiek draaide hetallemaal om de beoordeling of er aldan niet sprake was van `bijzondereomstandigheden'. Waarbij de vier cri-teria van artikel 7.8b, vierde lid alsharde uitgangspunten golden, zobleek uit de Limburgse uitspraaksteengroeve 't Rooth van 28 april2004.De rechter zietkritisch toe of metde m.e.r.-beoorde-lingsplicht correctwordt omgegaanMaar nu is er door de wetswijzigingvan oktober 2005 sprake van eennieuwe m.e.r.-beoordelingsplicht, al-thans de te hanteren begrippen zijngewijzigd. Het gaat nu niet meer omde vraag of er al dan niet sprake is vanbijzondere omstandigheden. Sindsoktober moet beoordeeld worden ofer een MER gemaakt moet worden`vanwege de belangrijke nadelige ge-volgen die de voorgenomen activiteitvoor het milieu kan hebben'. Dit staatnu in artikel 7.8b, eerste lid. In iederm.e.r.-beoordelingsbesluit moet dezemantra nu terugkomen en dus nietmeer de vraag of er al dan niet sprakeis van `bijzondere omstandigheden'.Maar ook de vier oude toetsingscrite-ria zijn overboord gegooid: (a) ken-merken van de activiteit, (b) de plaatswaar de activiteit wordt verricht, (c)de samenhang met andere activitei-ten ter plaatse en (d) de kenmerkenvan de gevolgen. In het nieuwe artikel7.8b, vierde lid staat nu: "het be-voegd gezag houdt bij zijn beslissingrekening met de in bijlage III bij deEEG-richtlijn milieu-effectbeoordelingaangegeven omstandigheden". Wan-neer die bijlage erbij wordt gepakt,staan daar drie algemene criteria eneen aantal aandachtspunten per cri-terium in. De drie nieuwe criteria lui-den: (1) kenmerken van de projecten,(2) plaats van de projecten, (3) ken-merken van het potenti?le effect. Om-dat de Afdeling tamelijk strikt is ge-weest in de uitspraak steengroeve't Rooth doet iedereen er goed aanom niet alleen de bewoordingen vandeze wetswijziging goed te hanteren,maar ook om de m.e.r.-beoordelinguit te voeren aan de hand van dezedrie criteria. Dit moet dus ook tot uit-drukking komen in de verplichte pu-blicatie in de Staatscourant conformartikel 7.8b, vijfde lid, onder a.Kwetsbare gebiedenEn nog steeds kan verkeerde tot-standkoming van een m.e.r.-beoorde-lingsbesluit tot problemen leiden, zoblijkt uit een recente uitspraak metbetrekking tot een fokvarkenshoude-rij te Sluis in de provincie Zeeland van11 januari 2006. Daarbij speelden deWet ammoniak en veehouderij (Wav)en `kwetsbare gebieden' een belang-rijke rol. Doordat de EHS in de provin-cie Zeeland niet duidelijk begrensd isen in het plangebied een bijzonderkrekengebied aanwezig is, was ersprake van onduidelijkheid over degevolgen voor de natuur. Of zoals deAfdeling het formuleerde: "Gelet ophet vorenstaande moet geconclu-deerd worden dat verweerder ten on-rechte niet heeft onderzocht of wathet door appellanten bedoelde kre-kengebied betreft sprake is van eenkwetsbaar gebied als bedoeld in arti-kel 2, eerste lid, onder a en b, vande Wav."De Afdeling vervolgt volgens de vastesystematiek van de m.e.r.-beoorde-lingsplicht: "Niet in geschil is dat deaanvraag ziet op een activiteit zoalsbedoeld in categorie 14 van onder-deel D van het Besluit. Verweerderheeft toepassing gegeven aan de arti-kelen 7.8a tot en met 7.8d van de Wetmilieubeheer. Zoals hiervoor is vast-gesteld, heeft verweerder echter nietbeoordeeld of het krekengebied waarappellanten op doelen een kwetsbaargebied is. Hij heeft derhalve geenzekerheid verkregen met betrekkingtot de vraag of in het gebied waarinde inrichting is gelegen bijzonderenatuurwaarden aanwezig zijn. Der-halve heeft verweerder zich in hetkader van de beslissing omtrent demilieu-effectrapportage niet in rede-lijkheid op het standpunt kunnenstellen dat geen sprake is van bijzon-dere omstandigheden en dat om diereden geen milieu-effectrapport be-hoeft te worden gemaakt."Ook uit deze uitspraak blijkt weer dathet bevoegd gezag de wettelijkecriteria op grond waarvan beoordeeldmoet worden of er al dan niet sprakeis van bijzondere omstandighedenheel serieus moet nemen. Deze `oude'm.e.r.-beoordelingsplichtjurispru-dentie geeft aan dat de rechter kritischtoeziet of met de m.e.r.-beoordelings-plicht correct wordt omgegaan. Metdeze nieuwe m.e.r.-beoordelings-regelgeving zal dat niet anders zijn,schat ik in.Deze nieuwe wettekst is onder ande-re terug te vinden in het boek:Regelgeving milieu-effectrapportage,editie 2005, Sdu uitgevers,ISBN 90 12 11101 3, dat in december2005 is uitgekomen. v1Mr. S. Pieters, werkzaam bij deCommissie voor de m.e.r., schreefdeze bijdrage op persoonlijke titel.De oude en nieuwem.e.r.-beoordelingsplichtABRvS, 28 april 2004,nr. 200303118/1; JM2004/86 m.nt. PietersABRvS, 11 januari 2006,nr. 200500510/1Behandelde uitsprakenSinds afgelopen oktober is de m.e.r.-beoordelingsprocedure veranderd. De vier criteria die daarin voorheeneen hoofdrol speelden, zijn vervangen door drie nieuwe. Opletten!d o o r S t e v e n P i e t e r s 1