TOETS031129GETOETSTDENkENDAAN...Jaren terug reed ik door de Ceinture des Hollan-dais, aangelegd in ca. 1599 door een Nederlandseingenieur Humprey Bradley (ma?tre des digues? dijkgraaf ? van het Franse hof), in het MaraisPoitevin. Deze vroegere baai is veranderd in eendoolhof van weilanden, tuinbouwgronden enkleine landschapselementen en wordt doorsne-den door kanalen en sloten. Het was er stil, erhing een dunne mist en het rook er naar zee. Totdan toe was het weer in de Vend?e slechtgeweest, veel regen en kil. En tja, regen aan dekust maakt alles zonder troost. Maar hier in ditmoeras leek het plots wel te kloppen.Normaal echter werkt in het buitenland de aan-wezigheid van reli?f en vast gesteente voor mijals een magneet. Heuvels, bergen en andereglooiingen, allemaal vind ik ze even prachtig.Als je beneden staat, vraag je je af hoe je bovenkunt komen en hoe het er daar uit zal zien. Als jeeenmaal, moe en voldaan, soms ? steeds meer ?hijgend, boven staat, is het uitzicht dominant. Jeziet een miniatuur wereldje in een dal en vraagtje af waarover iedereen zich druk maakt. Als ikmij laaf aan het reli?f en probeer te begrijpenhoe dit is ontstaan, kan ik mij plots niet meervoorstellen waarom ik Nederland zo aantrek-kelijk vind. Tot ik er weer ben. Dan denk ik aanHerman Finkers: "In Almelo hebben we ook eenberg... naja, berg, een heuvel... althans, `t is meereen glooiing in het landschap... Oke, `t is eigen-lijk gewoon een kuil".In Nederland heb je eigenlijk ook het uitzicht alsvanaf een berg. Je kijkt oneindig ver en zietprachtige luchten. Alleen je kijkt er niet `opneer', zoals van een berg, maar je kijkt er `over'.Een uniek perspectief dus. Even uniek is de ge-stolde dynamiek van de delta. Machtige rivierenals de Rijn, Maas en Schelde lopen zich stuk opdie vreemde ondiepe zee, de Noordzee. De afge-lopen 1000 jaar zijn deze geologische processenvan sedimentatie en erosie bevroren. Nederlandis eigenlijk net een vulkaan. Je loopt over eenoud lavaveld dat nog maar net is begroeid enontgonnen. Je voelt de oerkrachten nog die eraan het werk waren. Je weet ook dat ze zich weerzullen laten gelden. Niet wanneer.Zo kom ik bij de vraag: waarom gaan we wel naarde Auvergne, dat ook nog maar kort geledenDieDerik Beltieve bijdrage aan het totaal aantal natuurpunten vanwege de verbeteringvan de bestaande natuur in een groot gebied (in termen van de Natuur-waarde-indicator: meer soorten in een hogere dichtheid, dus een hogerekwaliteit, dus een groter aantal natuurpunten). Dit, terwijl de kosten vanaanleg van vispassages aanmerkelijk lager waren dan die van andere na-tuurmaatregelen. Indien een groter studiegebied was genomen (meer dan 3 kmvanaf de Afsluitdijk) dan was het effect van een vispassage op het aantal natuur-punten nog groter geweest vanwege het uitstralende effect ervan (mogelijke ver-betering van de visstand in het hele IJsselmeer en aangrenzende polders).KanttekeningEen kanttekening bij de Natuurwaarde-indicator is dat de betalingsbereid-heid van burgers er niet uit kan worden afgeleid. De Commissie van adviesAfsluitdijk (2011) prijst het werk van de gezamenlijke partners, onder ande-re voor het in kaart brengen van de effecten op de natuur. Zij onderschrijfthet gebruik van de Natuurwaarde-indicator voor het in kaart brengen vande effecten op de natuur in de KEA Toekomst Afsluitdijk. Zij vindt echterwel dat ook de natuureffecten in geld uitgedrukt zouden moeten worden.De Commissie acht de betalingsbereidheid essentieel vanuit een wel-vaartstheoretisch perspectief, zoals in een MKBA wordt beoogd. Hoeweldat de ideale oplossing is, is het echter gebruikelijk om, in die gevallenwaarin monetariseren problematisch of onmogelijk is, de fysieke effectenop natuur in kaart te brengen. De Natuurwaarde-indicator doet dit doorop een gestandaardiseerde manier alle effecten te kwantificeren en sa-men te vatten in een index.ConclusieDe Natuurwaarde-indicator brengt op structurele wijze het effect van al-ternatieven op natuur in beeld en biedt de kans alternatieven en hun ef-fect op natuur met elkaar te vergelijken. Bovendien kan de kosteneffectiviteitper alternatief worden berekend. Met uitbreiding en toepassing van de metho-diek in het kader van het project Toekomst Afsluitdijk, is een methodiekontstaan die een duidelijke meerwaarde vormt ten opzichte van bestaande be-oordelingen en goed toe te passen is binnen andere projecten.(150.000 jaar) geologisch actief is geweest ? demeest recente uitbarsting in het gebied vondoverigens plaats rond 4040 voor Christus ? enniet naar de (spreekwoordelijke) Ceinture desHollandais? Omdat als je aankomt in Clermont-Ferrand je overal informatie over het ontstaanvan het Centraal Massief vindt. Eenmaal diep inde Auvergne vind je overal borden die je wijzenop de geologische en bewoningsgeschiedenis.Maar dit zijn alleen maar geheugensteuntjes,want een Fransman die weet dat wel, dat leer jeal op school.Maar wie leert in Nederland nog over Corbulo,Leeghwater, Lely en Caland? Wie herkent nog deZederik of de Middelzee? Onkinne maect onmin-ne. En wat je niet liefhebt, dat bescherm je niet.Daarom kon je lezen hoe Adriaan Geuze (Volks-krant, 20-8-2011) acht uur nodig had om eenjournalist duidelijk te maken wat we aan het ver-liezen zijn in ons Nederland.Diederik BelSectormanager Milieu, Klimaat en Energie bijWitteveen+Bos