De Raad voor het Landelijk Gebied is ervan overtuigd dat zorg voor de groene leefomgeving een levensvoorwaarde is en geen luxe. Het landelijk gebied is de omgeving waar de sociale en economische dimensies van onze samenleving zich ontwikkelen. Deze dimensies komen meer en meer van elkaar af te staan met vervreemding als gevolg. In wezen is het landelijk gebied er voor de gezondheid van de burger: gezond voedsel, gezonde lucht en een betekenisvolle omgeving. De raad vindt het belangrijk dat de band tussen de dimensies wordt hersteld. Het kennen en erkennen van de inbreng van de burger staat hierbij centraal.

De overheid maakt het zich moeilijker dan nodig. Het niet kennen van de burger en vervreemding gaan daarbij hand in hand. De overheid heeft als opgave om meer dan nu te stáán voor de publieke belangen. Ook is verbetering van de kwaliteit van de uitvoering van beleid en van de regelgeving nodig. De overheid moet daarom een breed politiek en maatschappelijk proces op gang brengen. Daarbij adviseert de raad iconen als middel in te zetten om de waarden van het landelijk gebied zichtbaar te maken.

In het landelijk gebied is ruimte genoeg voor natuur én voor voedselproductie. De druk op de ruimte in het landelijk gebied vermindert als verwerkende industrie, handel en consument landbouwproducten efficiënter benutten. Daarmee kan de druk op de ruimte met een factor vier worden verlaagd. De kwaliteit van natuur moet in Nederland voor de toekomst geborgd worden. Dat neemt niet weg dat natuurdoelen die in Nederland onhaalbaar worden door klimaatverandering, elders in Europa veiliggesteld kunnen worden. De raad ziet voor verbetering van de kwaliteit van het landelijk gebied ook kansen in de demografische omslag die gepaard gaat met vergrijzing, structurele daling van bevolking en aantal huishoudens.

Er is een wereld van verschil tussen beleid en uitvoering. Dit vraagt om het terugdringen van het beleidsdenken en om meer aansluiting bij het uitvoeringsproces waar een andere werkelijkheid geldt. Kennis moet beter en meer benut worden en het actief negeren van kennis is uit den boze. Besluitvorming is gebaat bij het werken met constructieve conflicten. Het betrekken van de burger in het maatschappelijk debat leidt tot kwaliteitswinst.

De raad richt zich met het advies op alle partijen die verantwoordelijkheid dragen in onze samenleving en daardoor ook verantwoordelijk zijn voor het landelijk gebied: burgers, maatschappelijke organisaties, bedrijven en overheden. Deze partijen zijn nu aan zet om de toekomst van het landelijk gebied verder vorm te geven. De raad ziet het landelijk gebied als een braakliggend veld vol kansen voor het verbeteren van de leefbaarheid.

De raad bouwt in het advies door op zijn eerdere adviezen en andere producten uit de zittingsperiode van de raad die nu tot een eind komt.