Een belangrijk onderdeel van de Wet Vet is het schrappen van de gasaansluitplicht voor nieuwbouw uit de Gaswet. Meerdere partijen hadden hiervoor voorstellen gedaan. Uiteindelijk werd het amendement van D66-Kamerlid Rob Jetten en VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz ondertekend door alle coalitiepartijen en een groot deel van de oppositie. In essentie regelt het amendement dat gasloze nieuwbouw de norm wordt, tenzij er zwaarwegende redenen zijn om toch een gasnet aan te leggen. Daarbij valt bijvoorbeeld te denken aan de situatie waarin de aanleg van een warmtenet of het gebruik van warmtepompen onevenredig duur blijkt. Bij ministeriële regeling worden hierover nadere regels gesteld. Het college van burgemeester en wethouders kan bovendien gebieden aanwijzen waar geen nieuwe aansluitingen meer komen, omdat zich daar een warmtenet of een andere voor de warmtevoorziening toereikende energie-infrastructuur bevindt of gaat bevinden. Ook hiervoor geldt dat men alleen dan mag aansluiten op een gastransportnet als dat strikt noodzakelijk is en bij ministeriële regeling een en ander nader ingevuld kan worden. Het vervallen van de gasaansluitplicht heeft geen gevolgen voor de vervanging van bestaande aansluitingen.
Proeftuinen
Naast het zoveel mogelijk aardgasvrij opleveren van nieuwe woningen, is het echter ook belangrijk bestaande wijken van het gas los te koppelen. Met de ondertekening van het Klimaatakkoord van Parijs in 2015 heeft Nederland zich verbonden aan maatregelen om de klimaatverandering tegen te gaan. Het aardgasvrij maken van de reeds gebouwde omgeving is hiervan een belangrijk onderdeel. Dit was dan ook de inzet van het kabinet in het Regeerakkoord en is bovendien onderwerp van de besprekingen over het nieuwe Klimaatakkoord. Bij de invulling van de klimaatdoelstellingen voor de gebouwde omgeving ligt er op het gebied van aardgasvrije buurten en wijken een regierol voor gemeenten.
Minister Ollongren van BZK nodigt in dat licht in haar brief van 3 april jl. gemeenten uit om tot 1 juli 2018 plannen in te dienen voor het programma Aardgasvrije Wijken om zo in aanmerking te komen voor een decentralisatie-uitkering. Hiervoor is in totaal 90 miljoen euro beschikbaar. De minister verwacht dat naar aanleiding hiervan zo’n 20 wijken kunnen starten als grootschalige ‘proeftuin’ voor het aardgasvrij maken van een bestaande wijk. De kennis en ervaringen die bij dit programma worden opgedaan komen ten goede aan het aardgasvrij maken van alle bestaande woonwijken. De ambitie is immers om voor het eind van de kabinetsperiode 30.000 tot 50.000 bestaande woningen per jaar van het gas af te halen. Gelet op de korte aanmeldingstermijn tot 1 juli 2018, is de verwachting dat vooral gemeenten een aanvraag kunnen indienen die al een haalbaarheidsstudie of concreet plan hebben en toe zijn aan de uitvoeringsfase.
Geen aardgas, wat dan wel?
De hamvraag is natuurlijk: geen aardgas, wat dan wel? Dat hangt af van de locatie en de omstandigheden. Soms is een warmtenet een optie, soms geothermie, restwarmte van de industrie kan gebruikt worden en er zijn ‘all electric’-oplossingen. Het bedrijfsleven ontwikkelt inmiddels tools waarmee partijen kunnen bepalen wat voor hen de geschikte mogelijkheden zijn. Die zijn niet altijd eenduidig. Immers, bij veel opties zijn nog kanttekeningen te plaatsen en bovendien gaan de technische ontwikkelingen zo snel dat het moeilijk te bepalen is welke infrastructuur toekomstbestendig zal blijken. Kortom: van het gas af, we zijn het zomaar niet. Wat ook duidelijk is: niemand kan het alleen. Een goede samenwerking tussen overheden, eigenaren, corporaties, netbeheerders, leveranciers, de industrie en het bedrijfsleven is elementair om deze klus te klaren.
ToetsTeam Pels Rijcken
Aart Jan van der Ven
Reacties